ဘာသာပြန် စာပေ

ရသစာ​ေပ ဘာသာြပန် ြပဿနာအချို့​

တင်ြပသူ
ဦး​သိန်း​ဟန် (​ေဇာ်ဂျီ)

ရသစာ​ေပသည် ယ​ေန့​ြမန်မာ ဘာသာြပန်သူများ​ အဖို့​မှာ အထူး​သြဖင့်​ ဝတ္ထုနှင့်​ ြပဇာတ်များ​ ြဖစ်ပါသည်။ စင်စစ်မှာ ဝတ္ထုကို ဘာသာြပန်ြခင်း​က များ​ပါသည်။ ဤစာတန်း​တွင် ဘာသာြပန်ပံု ြပန်နည်း​တို့​ကို တင်ြပရန် မရည်ရွယ်ပါ။ မရည်ရွယ်ြခင်း​မှာ ဘာသာြပန်ပံုြပန်နည်း​နှင့်​ စပ်၍ နည်း​နိသျဩဝါဒ ချ​ေပး​​ေသာ စာအုပ်​ေကာင်း​များ​ ရှိြပီး​ြဖစ်၍ အချို့​သည် ထိုစာအုပ်များ​ကို ဖတ်ရှု ​ေလ့​လာြပီး​ ြဖစ်နိုင်​ေသာ​ေြကာင့်​ ြဖစ်ပါသည်။ ဖတ်ရှု​ေလ့​လာြခင်း​ မြပုြကရ​ေသး​လျှင်လည်း​ ဘာသာြပန် ဝါသနာပါသူပီပီ ​ေလ့​လာြက မည်ဟု ထင်ပါသည်။

ယ​ေန့​တင်ြပချင်သည်မှာ မိမိ၏ ဘာသာြပန် အ​ေတွ့​အြကံုနှင့်​ ြပဿနာအချို့​ ြဖစ်ပါသည်။ မိမိဘာသာြပန်ခဲ့​သည်မှာ မများ​လှပါ။ ​ေလး​ငါး​အုပ်မျှသာ ြဖစ်သည်။ ထိုစာအုပ်များ​သည် ရသစာ​ေပ ဂိုဏ်း​ဝင်များ​ ြဖစ်သည်။ စာအုပ်၏ အ​ေရအတွက် မများ​ခဲ့​​ေသာ်လည်း​ တတက်စား​လည်း​ ြကက်သွန်၊ နှစ်တက်စား​လည်း​ ြကက်သွန် ဆိုသကဲ့​သို့​ ြကက်သွန် သ​ေဘာ​ေလာက်ကို ​ေြပာနိုင်မည် ထင်ပါသည်။

မိမိဘာသာြပန်ခဲ့​သည်တို့​ကို ြပန်၍ ဆင်ြခင်ြကည့်​​ေသာအခါ ရသစာ​ေပ ဘာသာြပန်သူတို့​သည် ​ေရှး​ဦး​စွာ ရသစာ​ေပ၏ သ​ေဘာကို သိထား​ဖို့​ လို​ေပသည်ဟု ဆင်ြခင်မိလာပါသည်။ ရသစာ​ေပ၏ သ​ေဘာကို များ​လှစွာ​ေသာ ဆရာ့​ဆရာများ​သည် ​ေခတ် အဆက်ဆက်တွင် ဖွင့်​ဆိုခဲ့​ြကသည်။ သူ့​အြမင်နှင့်​သူ၊ တမျိုး​တဖံုစီ ဖွင့်​ဆိုခဲ့​ြကသည်။ တမျိုး​တဖံုစီလည်း​ ြဖစ်၍ အ​ေကာင်း​ချည်း​လည်း​ ြဖစ်ြကသြဖင့်​ မ​ေရွး​တတ်​ေအာင် ြဖစ်ရသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ဆရာ့​ဆရာများ​၏ အဖွင့်​အဆိုတို့​ကို ​ေလး​စား​ြခင်း​ ရှိပါ​ေသာ်လည်း​ သူတို့​၏ အဖွင့်​အဆိုများ​နှင့်​ စပ်၍ မိမိသ​ေဘာ​ေပါက်ခဲ့​သမျှကို အ​ေြခခံလျက် မိမိ​ေတွး​မိ၍ မိမိသိသလိုလို ြဖစ်ခဲ့​သည်ကိုသာ ​ေြပာချင်ပါသည်။ ရသစာ​ေပ၏ သ​ေဘာကို အတန်ငယ် သိြပီး​ြဖစ်ပါမှ ရသစာ​ေပ ဘာသာြပန်သူအဖို့​ လမ်း​ပွင့်​လာမည်ဟု ထင်​ေသာ​ေြကာင့်​ ြဖစ်ပါသည်။

မိမိဖတ်ရှုခဲ့​​ေသာ ဝတ္ထု၊ ြပဇာတ်၊ ကဗျာ တို့​ကို ြပန်၍ ဆင်ြခင်ြကည့်​​ေသာအခါ ရသစာ​ေပသည် ​ေလယာဉ်ပျံ အချိန်စာရင်း​ ကဲ့​သို့​​ေသာ စာမျိုး​မဟုတ်ဟု ​ေတွ့​လာသည်။ ထိုနည်း​တူစွာ ရာထူး​ခန့်​ အမိန့်​စာကဲ့​သို့​​ေသာ စာမျိုး​မဟုတ်ဟု၎င်း​၊ အ​ေလာင်း​မင်း​ တရား​သည် သက္ကရာဇ် ၁၁၂၂ ခုနှစ်၌ နတ်ရွာစံ​ေြကာင်း​ မှတ်သား​ထား​သည့်​စာမျိုး​ မဟုတ်ဟု၎င်း​၊ ​ေရပတ်လည် ဝိုင်း​လျက်ရှိ​ေသာ ကုန်း​​ေြမကို ကျွန်း​​ေခါ်​ေြကာင်း​ အဓိပ္ပါယ်​ေပး​ထား​သည့်​ စာမျိုး​မဟုတ်ဟု၎င်း​၊ အဝါနှင့်​အြပာစပ်လျှင် အစိမ်း​​ေရာင်ရ​ေြကာင်း​ ပန်း​ချီဆရာ မှတ်ထား​သည့်​စာမျိုး​ မဟုတ်ဟု၎င်း​ ​ေတွ့​လာသည်။ လူပျင်း​လံု့​လ၊ တခဏသာဟူ​ေသာ ဆံုး​မစာမျိုး​သည် သူ့​ချည်း​သက်သက် ြမင်ရ ြကား​ရ သိရပါက ရသစာ​ေပ မဟုတ်​ေသး​ဟု ​ေတွ့​လာသည်။ ဤတွင် ထိုစာမျိုး​တို့​သည် အ​ေြကာင်း​တခုကို၊ အချက်တခုခုကို၊ သ​ေဘာ တခုခုကို အ​ေြခာက်တိုက် သိဖို့​မှတ်ဖို့​ သက်သက်ြဖစ်သည်ဟု ယူဆမိပါသည်။ တနည်း​ဆိုရ​ေသာ် ထိုစာမျိုး​တို့​သည် အသိတရား​ သက်သက်ကိုသာ (ဝါ) ဗဟုသုတ သက်သက်ကိုသာ ​ေပး​နိုင်စွမ်း​ရှိသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ထိုစာမျိုး​တို့​ကို သုတစာ​ေပဟု သတ်မှတ်လိုက်သည်။

ထိုစာမျိုး​တို့​ကို ရသစာ​ေပဟု မ​ေခါ်ချင်လျှင် မည်သည့်​စာ​ေပမျိုး​ကို ရသစာ​ေပဟု ​ေခါ်ချင်သနည်း​။ ဤ​ေမး​ခွန်း​အတွက် အ​ေြဖကို ဆက်၍စဉ်း​စာဖို့​အ​ေြကာင်း​ ​ေပါ်လာ​ေတာ့​သည်။ အထက်က ဆိုခဲ့​​ေသာ လူပျင်း​လံု့​လ၊ တခဏသာ ဆံုး​မစာကို ြပန်​ေကာက်၍ ထိုစာကို အ​ေြခခံြပုလျက် အ​ေြဖရှာြကည့်​ချင်သည်။ စင်စစ်မှာ ထိုစာသည် အများ​သူငှာ သိြက​ေသာ ယုန်နှင့်​လိပ် အ​ေြပး​ြပိုင်ြခင်း​ ပံုြပင်မှ ဉာဏ်မျက်စိရှိသူ သဟဒယပုဂ္ဂိုလ်တို့​က ြမင်၍ ​ေကာက်ယူခဲ့​​ေသာ ဆံုး​မစာ (ဝါ) ပံုြပင်ဆရာ၏ ဘဝအသိအြမင် ြဖစ်သည်မှာ အထင်အရှား​ ြဖစ်သည်။ ပံုြပင်၌ ထိုဆံုး​မစာသည် အနုသယသ​ေဘာ အြဖစ်ြဖင့်​ ကိန်း​ဝပ်လျက် ရှိ​ေနပါသည်။ ​ေရြပင်၌ ​ေဖာ့်​​ေပါ်​ေန သကဲ့​သို့​ ​ေပါ​ေလာ​ေပါ်မ​ေနြခင်း​သာ ြဖစ်သည်။ ယုန်နှင့်​လိပ် အ​ေြပး​ြပိုင်ြက​ေသာ အမူအရာတို့​ကသာ ​ေပါ​ေလာ​ေပါ်​ေနသည်ကို ​ေတွ့​နိုင်သည်။ တနည်း​ဆိုရ​ေသာ် ပံုြပင်ဖတ်သူသည် ပံုြပင်ကို ဖတ်​ေနရင်း​ အ​ေြပး​ြပိုင်ြက​ေသာ် ယုန်နှင့်​လိပ်တို့​ ​ေနာက်သို့​လိုက်၍ သူတို့​ နှစ်​ေကာင်ကို ပံုြပင်အဆံုး​အထိ ြမင်​ေယာင်​ေယာင် ြကား​​ေယာင်​ေယာင် ြဖစ်​ေနသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။

ထိုသို့​ြမင်​ေယာင်​ေယာင် ြကား​​ေယာင်​ေယာင် ရှိလာသည်နှင့်​ တြပိုင်နက် စိတ်လှုပ်ရှား​မှု၊ ခံစား​မှုတို့​ ရှိလာနိုင်ပါသည်။ (ဝါ) နှစ်သက်ြခင်း​ ရှိလာသည်နှင့်​ တြပိုင်နက် ပံုြပင်ဖတ်သူသည် ယုန်နှင့်​လိပ်တို့​၏ ကံသံုး​ပါး​ အမူအရာတို့​ ​ေနာက်သို့​၎င်း​၊ အ​ေြပး​ြပိုင်ပွဲ၌ ​ေပါ်​ေပါက်လာ​ေသာ အြဖစ်အပျက်တို့​ ​ေနာက်သို့​၎င်း​၊ ဆက်၍ လိုက်ချင်စိတ် ​ေပါ်လာနိုင်သည်။ ထိုအခါ ပံုြပင်၏ ဇာတ်လမ်း​ အြဖစ်အပျက်တို့​ကို မှီလျက်၊ ဇာတ်​ေဆာင် ယုန်နှင့်​လိပ်တို့​၏ အမူအရာတို့​ကို မှီလျက် သနား​စိတ်ြဖစ်၍ နှစ်သက်ြခင်း​၊ အံ့​ဩဝမ်း​​ေြမာက် စိတ်ြဖစ်၍ နှစ်သက်ြခင်း​ စသည်ြဖင့်​ ရသနှစ်သက်ြခင်း​များ​ကို ြဖတ်သန်း​ြပီး​​ေနာက် ပံုြပင်ဆံုး​သည်နှင့်​ တြပိုင်နက် ​ေနာက်ဆံုး​ြဖစ်​ေသာ ရသနှစ်သက်ြခင်း​ တခုကို ရလိုက်နိုင်သည်။ ယုန်နှင့်​လိပ် ပံုြပင်ကို ဖတ်​ေနစဉ် အစကနဦး​၌ အသွား​​ေနှး​လိပ်ကို သနား​သလိုလို ြဖစ်နိုင်သည်။ ထို့​​ေနာက် အ​ေြပး​ြပိုင်ြကရာတွင် ယုန်က လမ်း​ခုလတ်၌ အိပ်လိုက်​ေသာအခါ လိပ်အတွက် အား​တက်ြခင်း​ ြဖစ်လာနိုင်သည်။ ထို့​​ေနာက် လိပ်ကတ​ေရွ့​​ေရွ့​ တက်လာ၍ ယုန်ကို ​ေကျာ်​ေတာ့​မည် ြပု​ေသာအခါ ယုန်မနိုး​ပါ​ေစနှင့်​ဟု ဆု​ေတာင်း​၍ လိပ်ကို အား​​ေပး​ချင်သလိုလို ြဖစ်လာနိုင်သည်။ ​ေနာက်ဆံုး​၌ လိပ်က ပန်း​တိုင်း​သို့​​ေရာက်၍ ယုန်က အိပ်ရာမှလန့်​နိုး​ကာ ကမန်း​ကတန်း​ အမီလိုက်​ေသာအခါ လိပ်အတွက် ဝမ်း​​ေြမာက်၍ ယုန်ကို သ​ေရာ်ချင်သလိုလို ြဖစ်လာနိုင်သည်။ ထို့​နှင့်​တပါတည်း​၌ပင် လိပ်၏ အမူအရာ တို့​၌ အကျိုး​ကိုြမင်လာ၍ ယုန်၏ အမူအရာတို့​၌ အြပစ်ကို ြမင်လာနိုင်သည်။ ဤတွင် ထိုစာမျိုး​သည် ​ေလာကအြဖစ်အပျက်ကို၎င်း​၊ လူတို့​၏ အမူအရာတို့​ကို၎င်း​ စာဖတ်သူတို့​၏ စိတ်၌ ြမင်​ေယာင်​ေယာင် ြကား​​ေယာင်​ေယာင် ြဖစ်​ေအာင်ြပု၍ ရသနှစ်သက်ြခင်း​ အမျိုး​မျိုး​ကို ​ေပး​၍ စာ​ေရး​သူ၏ ဘသအသိအြမင်ကို ထိုစာမျိုး​ဖတ်သူ၏ စိတ်သန္တာန်၌ သူ့​အလိုအ​ေလျာက် ​ေပါ်လာ​ေအာင် ထင်လာ​ေအာင် ြပုတတ်သည်ဟု ယူပါသည်။ တနည်း​ဆိုရ​ေသာ် ထိုစာမျိုး​သည် ရသနှစ်သက်ြခင်း​ အမျိုး​မျိုး​ကို ​ေပး​ရင်း​ လူ့​​ေလာကနှင့်​ စပ်၍ ဝမ်း​​ေြမာက်ထိုက်သည်ကို ဝမ်း​​ေြမာက်တတ်​ေအာင်၊ ဝမ်း​နည်း​ထိုက်သည်ကို ဝမ်း​နည်း​တတ်​ေအာင်၊ ချီး​ကျူး​ထိုက်သည်ကို ချီး​ကျူး​ တတ်​ေအာင်၊ ရှုတ်ချထိုက်သူကို ရှုတ်ချတတ်​ေအာင် ြပု၍ ကိုယ်ပိုင် ဘဝအ​ေတွး​အ​ေခါ်နှင့်​ ကိုယ်ပိုင် ဘဝအသိဉာဏ် တို့​ကို အား​​ေပး​ရန် စာ​ေရး​ဆရာ၏ ပဋိဘာန် ဉာဏ်စွမ်း​ြဖင့်​ ဖန်တီး​​ေသာ စာမျိုး​ြဖစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ထိုစာမျိုး​ကို ရသစာ​ေပဟု သတ်မှတ်လိုက်သည်။

ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်​ေသာသူသည် ရသစာ​ေပ၏ ထိုမျှ​ေလာက်​ေသာ သ​ေဘာကို ြကိုတင်သိထား​လျှင် အသိအရှိန် အသိလမ်း​စ ရနိုင်ြပီြဖစ်သြဖင့်​ မိမိ၏ ဘာသာြပန်လုပ်ငန်း​ကို ​ေချာ​ေမာစွာ ​ေဆာင်ရွက်နိုင်မည် ထင်သည်။ ဆိုလိုရင်း​မှာ ဘာသာြပန်မည် ြပုြက​ေသာအခါ -
(က) မူလစာ​ေရး​ဆရာသည် သူ့​လူမျိုး​ပရိသတ်၌ ြမင်​ေယာင်​ေယာင် ြကား​​ေယာင်​ေယာင် ြဖစ်​ေအာင်ြပုသကဲ့​သို့​ ဘာသာြပန်သည် ကိုယ့်​လူမျိုး​ ပရိသတ်၌ ြမင်​ေယာင်​ေယာင် ြကား​​ေယာင်​ေယာင် ြဖစ်​ေအာင် တတ်နိုင်သမျှ ြပုတတ်ြခင်း​ ရှိခဲ့​လျှင်
(ခ) မူလစာ​ေရး​ဆရာသည် သူ၏ ဘဝအသိအြမင်ကို သရုပ်​ေဖာ်ရာတွင် ဇာတ်လမ်း​၌ မည်သည့်​ အြဖစ်အပျက်တို့​ကို၊ မည်သည့်​ အ​ေရး​ကိစ္စတို့​ကို၊ မည်သည့်​ ဇာတ်​ေဆာင်တို့​၏ အမူအရာတို့​ကို ရသကိုး​ပါး​ရှိသည့်​အနက် မည်သည့်​ရသတို့​နှင့်​ တွဲ၍ ဖွဲ့​ခဲ့​သနည်း​ ဟူ​ေသာ အချက်ကို (ဝါ) စာဖတ်ပရိသတ်၌ မည်သည့်​​ေစတနာတို့​ကို လံှု့​​ေဆာ်​ေပး​ခဲ့​သနည်း​ဟူ​ေသာ အချက်ကို ြကိုတင်သိထား​ြခင်း​ ရှိခဲ့​လျှင်
(ဂ) မူလစာ​ေရး​ဆရာသည် သူ့​စာကို အဆံုး​သတ်ရာတွင် မည်သည့်​ရသြဖင့်​ အဆံုး​သတ်၍ ​ေဖာ်ခဲ့​သနည်း​ ဟူ​ေသာ အချက်ကို (ဝါ) သူ့​ဘဝ အသိအြမင်နှင့်​စပ်၍ မည်သို့​​ေသာ အဆံုး​အြဖတ် ​ေပး​ခဲ့​သနည်း​ ဟူ​ေသာ အချက်ကို ြကိုတင်သိထား​ြခင်း​ ရှိခဲ့​လျှင်
ဘာသာြပန်သူသည် မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ ဘဝအသိအြမင်ကို၎င်း​၊ အဆိုအမိန့်​ စွမ်း​ရည်ကို၎င်း​ မိမိ၏ ဘာသာစကား​သို့​ အနီး​ကပ်ဆံုး​ လွှဲ​ေြပာင်း​၍ ယူနိုင်မည်ဟု ဆိုလိုြခင်း​ ြဖစ်သည်။

ဤဆိုခဲ့​​ေသာ အချက်တို့​သည် မိမိ၏ ဘာသာြပန် ြကိုး​ပမ်း​မှုတွင် သိလာရ​ေသသာ ​ေယဘုယျ အချက်များ​ ြဖစ်သည်ဟု ဆိုချင်သည်။ ​ေယဘုယျအချက်များ​ ြဖစ်သည်ဟု ဆိုနိုင်​ေသာ်လည်း​ ဝတ္ထုနှင့်​ ြပဇာတ်တို့​ကို ဘာသာြပန်ရာတွင် ထိုအချက်များ​သည် ဘာသာြပန်သူအဖို့​ အခယာ ြဖစ်သည်ဟုလည်း​ ဆိုချင်သည်။ အဘယ်​ေြကာင့်​ဆို​ေသာ် မူလစာ​ေပကို အနည်း​ဆံုး​ သံုး​ြကိမ်​ေလာက် ဖတ်ြပီး​ ​ေလ့​လာြပီး​ြဖစ်ပါမှ ထိုအချက်တို့​ကို သတိြပု မှတ်သား​ထား​နိုင်​ေသာ​ေြကာင့်​ ြဖစ်သည်။ စင်စစ်မှာ ဘာသာြပန်သူ ကိုယ်တိုင်က မူလစာကို အလွန်နှစ်ြခိုက်၍ ထိုစာကိုဖတ်ရင်း​ မိမိ၏ သဘာဝကို ​ေတွး​မိတံု၊ မိမိ၏ ပတ်ဝန်း​ကျင်၌ မိမိြကံုခဲ့​ရ သိခဲ့​ရ​ေသာ လူအမျိုး​မျိုး​၏ သဘာဝတို့​ကို ​ေတွး​မိတံု၊ မိမိြကံုခဲ့​ရ သိခဲ့​ရ​ေသာ အ​ေရး​ကိစ္စတို့​ကို ​ေတွး​မိတံု ြဖစ်ဘူး​လျှင် မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ အလိုကို မိမိ၏ ဘာသာြပန်ရာ၌ မိမိရရ ​ေဖာ်နိုင်သည့်​အြပင် အာဝဇ္ဇန်း​လည်း​ ​ေကာင်း​လာသည်ကို ​ေတွ့​ရတတ်သည်။

အထက်ကဆိုခဲ့​သမျှသည် ဘာသာမြပန်ခင် သတိြပုအပ်​ေသာ အချက်များ​ြဖစ်သည်။ ဘာသာြပန်​ေတာ့​မည်ဟု က​ေလာင်ကို ကိုင်လိုက်​ေသာအခါ မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ ဆိုပံုမိန့်​ပံုနှင့်​ စပ်၍ ြပဿနာသစ် အမျိုး​မျိုး​ ​ေပါ်လာြပန်သည်။ ဤစာတန်း​တွင် ြပဿနာ သံုး​မျိုး​ကို တင်ြပလိုသည်။
(က) တမျိုး​သည် မူလဘာသာ၌ သံုး​စွဲ​ေသာ စကား​​ေဝါဟာရ၏ အနက်နှင့်​ ဆိုင်သည်။
( ခ ) ​ေနာက်တမျိုး​သည် ဝါကျစည်း​ရံုး​ပံုနှင့်​ ဆိုင်သည်။
( ဂ ) ကျန်တမျိုး​သည် တခါတရံ မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ ဆိုပံုမိန့်​ပံုကို တ​ေသွမတိမ်း​ လိုက်အပ်၊ မလိုက်အပ်၊ သို့​တည်း​မဟုတ် ကိုယ့်​လူမျိုး​ စာဖတ်ပရိသတ် အလွယ်တကူ သ​ေဘာ​ေပါက် နှစ်သက်စိမ့်​​ေသာငှာ မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ အလိုကို မထိခိုက်​ေစပဲ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​၍​ေသာ်၎င်း​၊ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင်ြပ၍​ေသာ်၎င်း​၊ ​ေရး​အပ်၊ မ​ေရး​အပ် ချိန်ရဆရြခင်း​နှင့်​ ဆိုင်သည်။

ဘာသာြပန်သူသည် မူလဘာသာစကား​ ဝါဟာရ၏ အနက်ကို ရှာရာတွင် သာမန်အား​ြဖင့်​ သက်ဆိုင်ရာ အဘိဓာန်၌ ရှာရသည်မှာ ထင်ရှား​ပါသည်။ သို့​ရာတွင် အဘိဓာန်​ေပး​ အနက်ကိုချည်း​ အခါခပ်သိမ်း​ အား​ကိုး​၍မြဖစ်သည်ကို ​ေတွ့​ရပါသည်။ တခါတရံ စကား​​ေဝါဟာရကို ဘာသာြပန်ရာ၌ ဇာတ်လမ်း​ အြဖစ်အပျက်၏ သဘာနှင့်​၎င်း​၊ ဇာတ်​ေဆာင်တို့​၏ သဘာဝနှင့်​၄င်း​၊ စာ​ေရး​ဆရာ၏ အလိုနှင့်​၎င်း​ အလိုက်သင့်​ အလျား​သင့်​ အနက်ရ​ေအာင် ဘာသာြပန်လျှင် အသက်ပါတတ်သည်ဟု ယူ၍ ထိုသို့​ ဘာသာြပန်ချင်စိတ် ​ေပါက်ပါသည်။ ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ရာ၌ အသက်ပါဖို့​က ပို၍အ​ေရး​ြကီး​သည် မဟုတ်ပါ​ေလာ။ ထို့​​ေြကာင့်​ မိမိ၏ ဘာသာြပန်များ​တွင် အသက်ပါ​ေအာင် အား​ထုတ်ခဲ့​သည်။

ြပယုဂ်ကား​ ဝတ္ထုတိုတပုဒ်တွင် Closed his eyes ကို " သူ့​မျက်စိကို စံုမှိတ်၍ " ဟု ဘာသာြပန်ခဲ့​သည်။ " သူ့​မျက်စိကို မှိတ်၍ " ဟု ဆိုလျှင်လည်း​ ရနိုင်သည်။ ဝတ္ထုတွင် မျက်စိ​ေသာ ဇာတ်​ေဆာင် မင်း​မျိုး​တဦး​သည် မိမိ၏ အမှား​ကိုြမင်၍ စိတ်မချမ်း​မသာ ြဖစ်​ေန​ေသာ်လည်း​ သူ့​အမျိုး​ဂုဏ်၊ သူ့​ပစ္စည်း​ဂုဏ် တို့​ကို မက်မက်​ေမာ​ေမာ ြဖစ်​ေနသြဖင့်​ စိတ်ဆင်း​ရဲခံကာ သူမမှား​ဟု သူ့​ကိယ်သူ လှည့်​စား​၍ ​ေခါင်း​တခါခါနှင့်​ ​ေခါင်း​မာ​ေန​ေသာ သူြဖစ်သည်။ ထိုသဘာဝကို ​ေပါ်​ေအာင်​ေဖာ်ရာတွင် အသက်ပါ​ေစချင်သြဖင့်​ " သူ့​မျက်စိကို စံုမှိတ်၍ " ဟု ဘာသာြပန်ခဲ့​ြခင်း​ ြဖစ်သည်။ (I.Bunnin. Shadowed Paths. " အတိတ်၏အရိပ် " )
ဤတွင် အများ​သိြကသည့်​အတိုင်း​ " သူ့​မျက်စိကိုမှိတ်၍ " ဟူ​ေသာ စကား​ခွန်း​၌ မျက်စိရိုး​ရိုး​မှိတ်ပံုသာ ထင်ရှား​သည်။ " သူ့​ မျက်စိကို စံုမှိတ်၍ " ဟု ဆိုလိုက်​ေသာအခါ၊ မျက်စိမှိတ်သူသည် အ​ေြကာင်း​တခုခု​ေြကာင့်​ မိမိ၏ ခံစား​မှုအသိကို ဆန့်​ကျင်၍ အတင်း​ြပုရြခင်း​၊ ဇွတ်ြပုရြခင်း​သ​ေဘာ ​ေပါ်လာနိုင်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ " သူ့​မျက်စိကို စံုမှိတ်၍ " ဟု ြမန်မာြပန်ခဲ့​ြခင်း​ ြဖစ်သည်။

ဝတ္ထုတိုတပုဒ်တွင် hopping ကို " ခုန်​ေစွ့​ခုန်​ေစွ့​နှင့်​ ဇရက်ခုန် ခုန်၍ သွား​ြပီး​လျှင် " ဟု ဘာသာြပန်ခဲ့​သည်။ အဘိဓာန်၌ ပါသည့်​အတိုင်း​ယူ၍ " ခုန်ြပီး​လျှင် " ၊ " ခုန်ဆွသွား​ြပီး​လျှင် " ဟု ဘာသာြပန်လျှင်လည်း​ ြဖစ်သည်။ ဝတ္ထုတိုတွင် ​ေဟာ်တယ်ြကီး​တခု၌ ​ေခတ္တတည်း​ခိုလျက်ရှိ​ေသာ သန်း​ြကွယ်သူ​ေဌး​ြကီး​သည် ညစာစား​ချိန်၌ ရုတ်ြခည်း​​ေသဆံုး​ရာ ​ေဟာ်တယ်၏ ​ေြမ​ေအာက်ထပ်ရှိ အခန်း​ငယ်တခုသို့​ ရုပ်အ​ေလာင်း​ကို ​ေရွှ့​ထား​လိုက်သည်။ ​ေြမ​ေအာက်ထပ်သည် ​ေဟာ်တယ် ခဝါသည်တို့​၊ အ​ေစာင့်​တို့​၊ မီး​ဖို​ေချာင် အလုပ်သမား​ စသည်တို့​ အလုပ်လုပ်ရာ အထပ်ြဖစ်သည်။ သူ​ေဌး​ြကိး​ တည်း​ခို​ေနစဉ်က အလုပ်​ေကျွး​ြပုရန် ကျိုး​ကျိုး​နွံနွံ တာဝန်ယူခဲ့​ ရ​ေသာ အ​ေဆာင်လုလင်သည် ထိုညတွင် လက်သုတ်ပုဝါ​ေဟာင်း​၊ စာပွဲခင်း​​ေဟာင်း​တို့​ကို ​ေပွ့​ပိုက်ကာ ထိုအထပ်သို့​ ဆင်း​လာသည်။ အ​ေဆာင်လုလင်သည် လူ​ေပျာ်တ​ေယာက် ြဖစ်သည်။ ရုပ်အ​ေလာင်း​ရှိရာ အခန်း​ကို ြမင်​ေသာအခါ အခန်း​ဆီသို့​ လှမ်း​၍ ​ေနာက်​ေတာက်​ေတာက် ြပုလိုက်သည်။ အထပ်​ေစာင့်​ မိန်း​မပျိုး​နှစ်ဦး​သည် ရယ်ြကပါ​ေလသည်။ ထိုအခါ အ​ေဆာင်လုလင်သည် သ​ေဘာကျ၍ ​ေနာက်​ေတာက်ြပုချင် ြပန်သြဖင့်​ ​ေနာက်​ေတာက်​ေတာက် အမူအရာြဖင့်​ အခန်း​ဆီသို့​ သွား​သည်။ ထိုအမူအရာ အတွက် အသက်ပါ​ေသာ စကား​ကိုရှာရ​ေတာ့​သည်။ စိတ်ထဲ၌ ရှာ​ေနရင်း​ ဆပ်ကပ်ပွဲထဲက လူြပက်ကို သတိရ၍ မိမိ၏အခန်း​တွင် ထိုလူြပက်ကဲ့​သို့​ ခုန်ြကည့်​ရာ၊ သ​ေဘာ​ေပါက်လာ၍ မိမိဘာသာြပန်ထား​​ေသာ စကား​ကို ရခဲ့​သည်။ ​ေကာင်း​ မ​ေကာင်း​ မ​ေြပာတတ်ပါ။ ထိုအခါက​ေသာ ခါး​​ေညာင်း​​ေြပခဲ့​ရသည်။ ( I. Bunin - The Gentleman from San Francisco. " စစ္စကိုြမို့​က သူ​ေဌး​ြကီး​ " ) ထို့​​ေြကာင့်​ အသက်ပါ​ေသာ စကား​ကို ရဖို့​အ​ေရး​တွင် ဘာသာြပန်သူသည် မူလစာ၌ ပါ​ေသာအြဖစ်အပျက်၏ သ​ေဘာနှင့်​၎င်း​၊ ဇာတ်​ေဆာင်တို့​၏ သဘာဝနှင့်​၎င်း​၊ မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ အလိုနှင့်​၎င်း​ အလိုက်သင့်​ အလျား​သင့်​ အနက်ရ​ေအာင် ဘာသာြပန်ချင်​ေြကာင်း​ ဆိုခဲ့​ြခင်း​ ြဖစ်သည်။

ဝါကျစည်း​ရံုး​ပံု အ​ေြကာင်း​ဆက်၍ ဆိုပါမည်။ မူလစာ​ေရး​ဆရာသည် တခါတရံ ဝါကျတို့​ကို စည်း​ရံုး​ရာတွင် အသက်ပါ​ေအာင် ထူး​ထူး​ြခား​ြခား​ စည်း​ရံုး​တတ်သည်။ ဆိုလိုရင်း​မှာ တခါတရံ သူ​ေြပာလို​ေသာ သဘာဝကို ​ေပါ်​ေအာင် သူ့​စိတ်၌ ခံစား​ရသည့်​အတိုင်း​ ဝါကျတို့​ကို အချီအချ အချိတ်အဆက်ြပု၍ စီစဉ်တတ်ြခင်း​ ြဖစ်သည်။ ထိုအခါမျိုး​တွင် ဘာသာြပန်သူသည် သူ့​အစီအစဉ်ကို တတ်နိုင်သမျှ နီး​နီး​ကပ်ကပ် လိုက်သင့်​သည်။ ြပယုဂ်သည် ဤသို့​ြဖစ်သည်။ ဝတ္ထုတွင် အဖိုး​အိုတဦး​ကို ​ေတာင်​ေစာင်း​တ​ေနရာ၌ ြပန်​ေပး​ဆွဲ​ေသာ အ​ေြကာင်း​ပါသည်။ ြပန်​ေပး​တို့​သည် အဖိုး​အိုကို ဖမ်း​ြပီး​​ေနာက် အဖိုး​အိုမြမင်ရ​ေအာင် အဖိုး​အို၏ မျက်နှာကို အဝတ်ြဖင့်​ စည်း​လိုက်သည်။ ထို့​​ေနာက် သူတို့​၏စခန်း​သို့​ ​ေခါ်သွား​ရာတွင် သူတို့​၏စခန်း​ကို အဖိုး​အို မမှန်း​တတ်​ေအာင် ြပန်​ေပး​တို့​သည် ​ေြခရာ​ေဖျာက်၍ ​ေခါ်သွား​သည်။ ထို​ေြခရာ​ေဖျာက် သဘာဝကိုလည်း​ ​ေပါ်​ေအာင်၊ စိတ်​ေမာစရာလည်း​ ြဖစ်​ေအာင် အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန်သူသည် မူလအီတာလျံ စာ​ေရး​ဆရာ ချီချချိတ်ဆက် စီစဉ်၍ ​ေရး​ထား​သည့်​အတိုင်း​ ဘာသာြပန်သည်ဟု ထင်ပါသည်။ မိမိသည်လည်း​ အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန်သူက ဘာသာြပန်၍ ​ေရး​ထား​သည့်​အတိုင်း​ ြမန်မာဝါကျတို့​ကို စည်း​ရံုး​၍ ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ အား​ထုတ်ခဲ့​သည်။

" First down, then up, now straight on, then turning back, down again then up and up an up. Where could they be taking him? "
" ​ေရှး​ဦး​စွာ ​ေတာင်​ေစာင်း​မှ တဆင်း​တည်း​ ဆင်း​​ေနရသည်။ ထို့​​ေနာက် တက်သွား​ရသည်။ အ​ေပါ်​ေရာက်​ေသာအခါ ​ေြခဦး​ တည်ရာသို့​ ​ေလျှာက်သွား​​ေနရသည်။ အတန်ြကာ​ေသာ် ​ေနာက်သို့​ြပန်လှည့်​၍ ​ေလျှာက်ရသည်။ တဖန် ဆင်း​ရြပန်ြပီ။ တဖန် တက်ရ ြပန်ြပီ။ ​ေနာက်တဖန် တက်ရြပန်ြပီ။ ​ေနာက်တဖန် ထပ်၍ တက်ရြပန်ြပီ။ အဘယ်အရပ်သို့​ ​ေခါ်သွား​ြကမည်နည်း​။ "
ဤြမန်မာြပန်သည် အသက်ပါ​ေသာ အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန် စကား​​ေြပ အ​ေရး​အသား​ကို လိုက်နိုင်သ​ေရွ့​ လိုက်ထား​ြခင်း​ ြဖစ်သည်။ သူ့​အစီအစဉ် အတိုင်း​လိုလို ြဖစ်သည်။ (Pirandello. The Captive . " ြပန်​ေပး​ဓား​စာခံ " )

ထို​ေနာက် တထိတ်ထိတ်နှင့်​ ြမန်မာြပန်ခဲ့​ရ​ေသာ စာတပိုဒ်အ​ေြကာင်း​ကို ​ေြပာချင်ပါ​ေသး​သည်။ တထိတ်ထိတ်နှင့်​ ြမန်မာ ြပန်ခဲ့​ရြခင်း​ ဆိုသည်မှာ အြခား​မဟုတ်ပါ။ မူလစာ​ေရး​ဆရာ ခံစား​ခဲ့​သည့်​အတိုင်း​ မိမိခံစား​နိုင်ပါမည်​ေလာ။ သူ့​ခံစား​မှုအ​ေလျာက် သူကိုင်တွယ်ခဲ့​​ေသာ စကား​မျိုး​ ဝါကျမျိုး​တို့​ကို မိမိကိုင်တွယ် နိုင်ပါမည်​ေလာ။ သူ့​ခံစား​မှုအ​ေလျာက် သူစည်း​ရံုး​စီစဉ်ခဲ့​သည့်​ အတိုင်း​ မိမိ စည်း​ရံုး​စီစဉ် နိုင်ပါမည်​ေလာ။ သို့​​ေလာ သို့​​ေလာ ြဖစ်ခဲ့​ရြခင်း​ကို ဆိုလိုပါသည်။ ထိုစာပိုဒ်သည် ပ​ေလး​တိုး​၏ " ​ေချပချက် (Apology) ကထာ " မှြဖစ်သည်။ ထိုစာပိုဒ်သည် ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိ ဒဿနိက ပညာရှင် ​ေဆာ့​ခရတ္တိ၏ ​ေလာကအြမင်တခုနှင့်​ သက်ဆိုင်သည်။

​ေချပချက်ကထာသည် ​ေရှး​​ေခတ် ဂရိတရား​ခံုး​ရံုး​​ေရှ့​၌ ​ေချပ​ေလျှာက်လဲခဲ့​​ေသာ ​ေဆာ့​ခရတ္တိ၏ မိန့်​ခွန်း​ြဖစ်သည်။ ​ေဆာ့​ခရတ္တိ ဆိုသည်မှာ အများ​သိြကသည့်​အတိုင်း​ ဗုဒ္ဓနှင့်​ တချိန်တည်း​ မဟုတ်​ေသာ်လည်း​ ဗုဒ္ဓနှင့်​ ​ေခတ်ြပိုင်ြဖစ်သည်။ ဥ​ေရာပစာ​ေပ ​ေလာကတွင် ယခု​ေခတ်တိုင် ဆရာမုနိတပါး​ကဲ့​သို့​ ြကည်ညို​ေလး​စား​ြခင်း​ ခံ​ေနရ​ေသာ ပုဂ္ဂို​ေကျာ်တဦး​ ြဖစ်သည်။ ​ေချပချက်ကထာကို ​ေရး​ခဲ့​သူသည် ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိ ဒဿနိကပညာရှင် ပ​ေလး​တိုး​ ြဖစ်သည်။ ပ​ေလး​တိုး​ ဆိုသည်မှာ အများ​သိြကသည့်​အတိုင်း​ ​ေဆာ့​ခရတ္တိကို အလွန်ြကည်ညို​ေလး​စား​​ေသာ တပည်တဦး​ ြဖစ်သည်။ ဒဿနိက ဉာဏ်လည်း​ရှိ၍ ကဗျာဉာဏ်လည်း​ ရှိသူြဖစ်သည်။

​ေချပချက်ကထာကို ​ေရး​ခဲ့​ရြခင်း​သည် ဤအ​ေြကာင်း​များ​​ေြကာင့်​ ြဖစ်သည်။ ​ေဆာ့​ခရတ္တိနှင့်​ ပ​ေလး​တိုး​၏ ဇာတိနိုင်ငံ ြဖစ်​ေသာ အက်သင်း​ြမို့​နိုင်ငံသည် စစ်ရှံုး​ြပီး​သည့်​​ေနာက်၊ ဂရိဒီမိုက​ေရစီ အင်အား​စု ြပန်တက်လာ​ေသာအခါ နိုင်ငံ​ေခါင်း​​ေဆာင် အချို့​သည် ဂရိတို့​၏ ဉာဏဗလ ​ေလာကတွင် သိပ္ပံနည်း​ကျ ​ေမး​ြမန်း​စိစစ်နည်း​ြဖင့်​ လူသစ်စိတ်သစ် ဉာဏ်သစ် ထူ​ေထာင်ခဲ့​​ေသာ ​ေဆာ့​ခရတ္တိကို မြကိုက်၍ တနည်း​နည်း​ြဖင့်​ ရှင်း​ထုတ်ချင်ြကသည်ဟု ဆိုသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ​ေဆာ့​ခရတ္တိသည် ဂရိ​ေလာကတွင် ဂရိနတ်​ေဒဝါ သစ်များ​ကို ဖန်တီး​​ေနသူြဖစ်​ေြကာင်း​၊ ဂရိလူငယ်များ​၏ စိတ်ကို ဖျက်ဆီး​​ေနသူြဖစ်​ေြကာင်း​ တရား​ခံုရံုး​၌ စွဲချက်တင်၍ ​ေခါင်း​​ေဆာင်အချိုက တရား​စွဲြကသည်။ ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိ တရား​ခံုရံုး​ဆိုသည်မှာ ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိ ဒီမိုက​ေရစီ စနစ်အရ အလှည့်​ကျ တာဝန် ယူြကရ​ေသာ အက်သင်း​ြမို့​ နိုင်ငံသား​ငါး​ရာက အမှုကိုြကား​နာ၍ မဲဆန္ဒ​ေပး​ကာ စီရင်ချက်ချမှတ်ရ​ေသာ တရား​ခံုရံုး​ြဖစ်သည်။ ထိုတရား​ခံုရံုး​တွင် အသက် ၇၀ သို့​​ေရာက်​ေနြပီြဖစ်​ေသာ နိုင်ငံ​ေတာ်တရား​ခံ ​ေဆာ့​ခရတ္တိသည် နိုင်ငံ​ေခါင်း​​ေဆာင် တရား​လိုတို့​၏ စွဲချက်ကို ြပန်လည်​ေချပခဲ့​သည်။ သို့​ရာတွင် ​ေနာက်ဆံုး​၌ တရား​မျှတမှု မရှိဟု၎င်း​၊ နိုင့်​ထက်စီး​နင်း​ ြပုလိုလျှင် ြပု၍ရ​ေအာင် ယို​ေပါက်များ​ ရှိ၏ဟု၎င်း​ ယူဆြခင်း​ခံရ​ေသာ ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိ တရား​ခံုရံုး​ မဲဆန္ဒ​ေပး​စနစ်၏ များ​ရာဖိအား​ြဖင့်​ ​ေဆာ့​ခရတ္တိ အ​ေပါ်တွင် ​ေသဒဏ်စီရင်ချက် ချလိုက်သည်။

​ေသဒဏ်ချမှတ်ြခင်း​ခံရ​ေသာ ​ေဆာ့​ခရတ္တိသည် သူ၏မိန့်​ခွန်း​တွင် လူတို့​၏ အသိဉာဏ်၊ လူတို့​၏ အကျင်စရိုက် အြပုအမူ တို့​နှင့်​ စပ်လျဉ်း​၍ ဩဝါဒစကား​ ဆိုခဲ့​သည့်​အြပင် ​ေသြခင်း​တရား​ အ​ေကာင်း​ြဖစ်လျှင်လည်း​ ြဖစ်နိုင်​ေြကာင်း​ ​ေြပာြပီး​​ေနာက် ​ေအာက်ပါ နိဂံုး​ချုပ် စကား​ကို တရား​ခံုရံုး​​ေရှ့​၌ မိန့်​ပါသည်။ ထို့​​ေနာက် အကျဉ်း​​ေထာင်ရှိရာသို့​ လိုက်ပါသွား​ရပါသည်။ သူ့​စကား​သည် အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန်တွင် ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ ြဖစ်သည်။
" The hour of departure has arrived, and we go our ways - I to die and you to live. Which is bettet is known to God (Heaven). " B.Jowett,tr.
ပ​ေလး​တိုး​သည် ​ေချပချက်ကထာကို အထူး​ဂရုြပု ​ေရး​ခဲ့​ဟန်တူသည်။ အထက်ပါနိဂံုး​ချုပ် စကား​ကိုလည်း​ အထူး​ဂရုြပုခဲ့​ဟန် တူသည်။ အဘယ့်​​ေြကာ့်​ဆို​ေသာ် ကရုဏာရသ၊ သန္တရသ အြပည့်​ပါရှိ​ေသာ​ေြကာင့်​ ြဖစ်သည်။ ဝါ၊ သနား​စရာ၊ ြကည်ညိုစရာ ြဖစ်​ေန​ေသာ​ေြကာင့်​ပင်။ အဂင်္လိပ်ပါ​ေမာက္ခ ဂျို့​ဝက် ကလည်း​ အထူး​ဂရုြပု၍ အဂင်္လိပ်ဘာသာ ြပန်ခဲ့​ဟန်တူသည်။ ​ေဝါဟာရတိုသည် လွယ်သည်။ ဝါကျဖွဲ့​ထံုး​သည် ရိုး​သည်။ သို့​ရာတွင် ဆန့်​ကျင်ဖက် အဓိပ္ပါယ်ရှိ​ေသာ စကား​နှစ်ရပ်ကို ကျစ်လစ်​ေအာင်ြပု၍ မျက်နှာချင်း​ဆိုင်ြပု၍ စီစဉ်စည်း​ရံုး​လိုက်သည် ြဖစ်ရာ၊ စကား​နှစ်ရပ်၏ အနက်နှစ်ခုသည် ဆံုမိြပီး​မှ အသာအယာ ခွာထွက်သွား​ြကဘိ သကဲ့​သို့​ ြဖစ်သည်။ ထိုနှင့်​အတူ ​ေဆာ့​ခရတ္တိအတွက် ဝမ်း​နည်း​ရမလိုလို၊ ချီး​ကျူး​ရမလိုလို ြဖစ်လာရသည်။ ဂျို့​ဝက်၏ အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန် စကား​​ေြပကလည်း​ ကဗျာ​ေကာင်း​တပုဒ်ကဲ့​သို့​ တင့်​တယ်၏ဟု ဆိုရမ​ေလာက် ​ေကာင်း​ပါ​ေပသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ အဂင်္လိပ် ဘာသာြပန်၌ ကျစ်လစ်​ေအာင်ြပုထား​​ေသာ I to die and you to live ဟူ​ေသာ စကား​နှစ်ရပ်ကို၎င်း​၊ စီစဉ်စည်း​ရံုး​ထား​ပံုကို၎င်း​ ချွတ်စွပ် မဟုတ်စကာမူ၊ အနီး​ကပ်ဆံုး​ရ​ေအာင် အား​ထုတ်ဖို့​လိုအပ်ပါသည်။ အား​ထုတ်ခဲ့​သည်မှာ ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ ြဖစ်သည်။

" အက်သင်း​ြမို့​သား​တို့​ ... ။ ကျွန်ုပ် သွား​ချိန်တန်ပါြပီ။ ထို့​​ေြကာင့်​ အသင်တို့​နှင့်​ အကျွန်ုပ် လမ်း​ခွဲြကရမည်။ ကျွန်ုပ်၏ လမ်း​သည် ​ေသလမ်း​ြဖစ်သည်။ အသင်တို့​၏ လမ်း​သည် ​ေနလမ်း​ြဖစ်သည်။ မည်သည့်​လမ်း​က သာသနည်း​။ အသင်တို့​လည်း​ မသိ။ ကျွန်ုပ်လည်း​ မသိ။ မည်သမျှ မသိ။ အဂ္ဂဘံုသာ သိ​ေတာ့​သည်။ "
(ပ​ေလး​တိုး​နိဒါန်း​မှ)

အထက်ပါ ဘာသာြပန်နှင့်​ စပ်လျဉ်း​၍ ​ေနာက်ဆံုး​ြဖစ်​ေသာ အဂင်္လိပ်ဝါကျအတွက် ​ေြပာစရာတခု ရှိ​ေနပါသည်။ ထိုအဂင်္လိပ် ဝါကျကို " မည်သည့်​လမ်း​က သာ၍​ေကာင်း​သည်ကို အဂ္ဂဘံု သိသည်။ အဂ္ဂဘံုသာ သိသည် " ဟု ြမန်မာြပန်လျှင် ြဖစ်ပါသည်။ အဂင်္လိပ် စာသွား​အတိုင်း​ တိကျသည်ဟုပင် ဆိုနိုင်ပါ​ေသး​သည်။ အဂင်္လိပ်ဘာသာြပန်တွင် အဂင်္လိပ်ဘာသာ၏ သဘာဝအ​ေလျာက် ​ေြပြပစ်ြခင်း​၊ သုတိသာြခင်း​ ရှိသည်ဟု ထင်ပါသည်။ သို့​ပါ​ေသာ်လည်း​ သူ့​အဂင်္လိပ်စာသွား​အတိုင်း​ အတိအကျ ြမန်မာြပန်လျှင် ယခုြကား​ရသည့်​ အတိုင်း​ ြဖစ်​ေနပါသည်။ မိမိအဖို့​မှာ မ​ေြကနပ်နိုင် ြဖစ်ခဲ့​သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ဤကိစ္စတွင် သူ့​အဂင်္လိပ် စာသွား​​ေနာက်သို့​ အတိအကျ မလိုက်​ေတာ့​ဘဲ သူ့​အာ​ေဘာ်နှင့်​ သူ့​အာဝဇ္ဇန်း​တို့​ကို ထိထိမိမိ ရလျှင်ြပီး​​ေစဟု နှလံုး​သွင်း​၍ ြမန်မာြပန်ခဲ့​ရပါသည်။ ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ရာတွင် အာ​ေဘာ်နှင့်​အာဝဇ္ဇန်း​ ထိမိမှုအမှန်ကို ဦး​စား​​ေပး​၍ စာသွား​တိကျမှုအမှန်ကို စွန့်​လိုက်သည်ဟု ဆိုနိုင်ပါသည်။ တ​ေြကာင်း​အား​ြဖင့်​ ပါ​ေမာက္ခ​ေရာက်စ် (Rouse)၏ ​ေခတ်မီ အဂင်္လိပ်ဘာသာြပန် မူသစ်ြဖစ်​ေသာ And now it is time to go, I to die and you to live; But which of us goes to a better thing is unknown to all but god (Heaven). ကို​ေတွ့​ရ​ေသာ​ေြကာင့်​လည်း​ ြဖစ်ပါသည်။ ဆင်ြခင်ြကပါရန်။

တတိယြပဿနာကို ဆက်၍ဆိုပါမည်။ ဘာသာြပန်ရာတွင် ကိုယ့်​လူမျိုး​ စာဖတ်ပရိသတ်ကလည်း​ အလွယ်တကူ နား​လည်ြကမည်ဟု မှန်း​ဆနိုင်လျှင် မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ ဆိုပံုမိန့်​ပံုကို တ​ေသွမတိမ်း​ လိုက်နာသင့်​သည်ဟု ယူပါသည်။ ထိုသို့​မဟုတ်ပါက၊ မူလစာ​ေရး​ဆရာ၏ အလိုကို မထိခိုက်​ေစဘဲ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​၍​ေသာ်၎င်း​၊ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင် ြပု၍​ေသာ်၎င်း​ ​ေရး​ချင်သည်။ ​ေကျာင်း​သား​များ​အတွက် ဘာသာြပန်​ေလ့​ကျင့်​ခန်း​များ​၌ ​ေသာ်၎င်း​၊ သု​ေတသီများ​အတွက် သက်သက်ြဖစ်​ေသာ ဘာသာြပန်များ​၌၎င်း​ တိတိကျကျ လိုက်လိုလျှင် လိုက်နိုင်ပါသည်။ သူတို့​၏ ရည်ရွယ်ချက်က တမျိုး​ြဖစ်​ေသာ​ေြကာင့်​ပင်။ အများ​ပရိသတ်အဖို့​မှာ လွယ်လွယ်ကူကူ သ​ေဘာ​ေပါက်နှစ်သက်​ေအာင် ြပုြခင်း​က ပို​ေကာင်း​သည်ဟု ယူ​ေသာ​ေြကာင့်​ပင်။

​ေရှး​ဦး​စွာ အလိုက်သင့်​ြဖည့်​၍ ​ေရး​ခဲ့​ပံုကို ြပချင်ပါသည်။ အဂင်္လိပ်ဝတ္ထုတို တပုဒ်တွင် အဂင်္လိပ်ဘာသာ ဆိုပံုမိန့်​ပံုတခုကို ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ ​ေတွ့​နိုင်ပါသည်။
" His spoons had gone and Smith must go, too " (John Galsworthy. Revolt at Roger's, 1870." ၁၈၇၀ ြပည့်​နှစ်က အိမ်တွင်သူပုန် " )
" သူခိုး​ အခိုး​ခံြကရသြဖင့်​ သူ့​​ေငွဇွန်း​၊ သူ့​​ေငွခရင်း​တို့​သည် သူ့​အိမ်မှ ထွက်သွား​ြကြပီ။ ထို့​​ေြကာင့်​ သူ့​ဘဏ္ဍာစိုး​ စမစ် သည်လည်း​ သူ့​အိမ်မှ ထွက်သွား​ရမည်။ ထွက်​ေစ အမိန့်​​ေတာ် " ။
ဤတွင် " ထွက်​ေစ အမိန့်​​ေတာ် " ဟူ​ေသာ စကား​ခွန်း​သည် မူလဘာသာ အ​ေရး​အသား​၌ မပါပါ။ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​ထား​ြခင်း​သာ ြဖစ်သည်။ အဘယ်​ေြကာင့်​ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​ရပါသနည်း​။ အ​ေြကာင်း​ရှိပါသည်။ ဝတ္ထုတိုတွင် သ​ေဌး​​ေရာ်ဂျာ၏ အိမ်၌ ​ေငွဇွန်း​၊ ​ေငွခက်ရင်း​တို့​ သူခိုး​အခိုး​ခံရ​ေသာ အ​ေြကာင်း​ပါသည်။ သ​ေဌး​​ေရာ်ဂျာသည် စည်း​ြကီး​၊ ကမ်း​ြကီး​၊ ကိန်း​ြကီး​၊ ခန်း​ြကီး​၊ စခန်း​ြကီး​ ​ေသာသူြဖစ်သည်။ သူ့​အိမ်တွင် တာဝန်ရှိ​ေသာ သူ့​ဘဏ္ဍာစိုး​ စမစ်ဆိုသူသည် တညတွင် အရက်အမူး​လွန်၍ အိပ်​ေပျာ်သွား​ရာ သူ့​အခန်း​သို့​ သူခိုး​ဝင်၍ ​ေငွဇွန်း​၊ ​ေငွခက်ရင်း​တို့​ကို ခိုး​သွား​သည်။ မိုး​လင်း​၍ သူခိုး​အခိုး​ခံရ​ေြကာင်း​ သိြက​ေသာအခါ သ​ေဌး​​ေရာ်ဂျာသည် စမစ်ကို ​ေခါ်၍ဆူသည်။ ထို့​​ေနာက် အလုပ်မှထွက်ရမည်ဟု အမိန့်​​ေပး​သည်။ မူလစာ​ေရး​ဆရာသည် ဤအခန်း​မှစ၍ စည်း​ြကီး​ကမ်း​ြကီး​၊ ကိန်း​ြကီး​ခန်း​ြကီး​၊ စခန်း​ြကီး​လှ​ေသာ သ​ေဌး​​ေရာ်ဂျာ၏ သဘာဝကို ​ေဖာ်ချင်ဟန်တူသည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ အထက်ပါဝါကျတွင် သ​ေဌး​၏ ဇွန်း​က​ေလး​ ထွက်သွား​​ေသာ​ေြကာင့်​ လူတ​ေယာက်လံုး​ အလုပ်မှ ထွက်ရ​ေတာ့​မည့်​ပံုကို ြပလိုက်ြခင်း​ြဖြစ်သည်။ ထန်လွန်း​​ေသာ၊ တရား​လွန်ကျ​ေသာ သ​ေဘာနှင့်​ အ​ေြကာင်း​မတန် ခံရ​ေတာ့​မည့်​ သ​ေဘာနှစ်ခုကို ဦး​ပဲ့​ြပု၍ ြပလိုက်ြခင်း​ြဖစ်သည်။ ထိုသို့​ ြပလိုက်ြခင်း​ အား​ြဖင့်​ သ​ေဌး​​ေရာ်ဂျာ၏ ကိန်း​ြကီး​ခန်း​ြကီး​ သဘာဝသည် ​ေပါ်လာသည်ဟု ထင်ရပါသည်။ " ထွက်​ေစ အမိန့်​​ေတာ် " ကို အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​လိုက်​ေသာအခါ ြမန်မာတို့​ နား​လည်လွယ်​ေသာ မင်း​သံစိုး​သံ ဟိတ်ဟန် ထပ်ထည့်​ြခင်း​အား​ြဖင့်​ ​ေရာ်ဂျာ၏ သဘာဝ၌ အသက်ပို၍ ဝင်လာမည်ဟု ထင်​ေသာ​ေြကာင့်​ြဖစ်သည်။ ဤကား​ အ​ေြဖြဖစ်ပါသည်။ သင့်​ မသင့်​ မ​ေြပာတတ်ပါ။ ြမန်မာစာဖတ် ပရိသတ်ကမူကား​ ​ေရာ်ဂျာ၏ ကိန်း​ြကီး​ခန်း​ြကီး​ သဘာဝကို လွယ်လွယ်ကူကူ သ​ေဘာ​ေပါက် နှစ်သက်ြကလိမ့်​မည်ထင်၍ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​ခဲ့​ြခင်း​ကို မိမိ ​ေြကနပ်မိသည်။

ထို့​​ေနာက် ကိုယ့်​လူမျိုး​ စာဖတ်ပရိသတ်အဖို့​ အလွယ်တကူ နား​လည်သ​ေဘာ​ေပါက်၍ နှစ်သက်ြခင်း​ ြဖစ်​ေစလိုသြဖင့်​ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင် ြပု၍ ​ေရး​ခဲ့​​ေသာ စာပိုဒ်တခုအ​ေြကာင်း​ကို ဆိုချင်ပါသည်။ ထိုစာပိုဒ်သည် အ​ေမရိကန်ဝတ္ထု​ေရး​ဆရာ ဆင်ကလဲယား​ လူး​၀စ် (Sinclair Lewis)၏ " ပွဲစား​ြကီး​ဗက်ဗစ် " (Babbitt) ​ေခါ် ဝတ္ထုရှည်၌ပါ​ေသာ ဇာတ်ကွက်တခုမှ စာပိုဒ်ြဖစ်သည်။ ထိုစာပိုဒ်သည် ဝတ္ထု​ေရး​ဆရာလူး​၀စ်၏ ဘဝအြမင်နှင့်​ သက်ဆိုင်သည်။

လူး​ဝစ်သည် ကမ္ဘာ​ေကျာ်စာ​ေရး​ဆရာ တဦး​ြဖစ်သည်။ အ​ေမရိကန်​ေယး​လ် (Yale) တက္ကသိုလ်​ေကျာင်း​ထွက် ြဖစ်သည်။ အ​ေမရိကန် ဆိုရှယ်လစ်ဝါဒီ အပ္ပတန် ဆင်ကလဲယား​ (Upton Sinclair)၏ ဆိုရှယ်လစ် လက်​ေတွ့​လုပ်ငန်း​တွင် ရံုး​လုလင်အြဖစ် ​ေဆာင်ရွက်ခဲ့​သူ ြဖစ်သည်။ ထို့​ြပင် ​ေအာက်​ေြခသိမ်း​အလုပ်များ​ကို အ​ေတာ်အတန် လုပ်ခဲ့​သူလည်း​ ြဖစ်သည်။ သူ​ေရး​​ေသာဝတ္ထု များ​သည် ​ေယဘုယျအား​ြဖင့်​ အ​ေမရိကန် အရင်း​ရှင်​ေလာကတွင် ​ေဖာက်​ေဖာက်ြပန်ြပန် ကျင့်​သံုး​​ေနြက​ေသာ လူလတ်တန်း​စား​ အရင်း​ရှင်​ေပါက်စတို့​၏ သဘာဝကို ကဲ့​ရဲ့​၍၊ သ​ေရာ်၍ သရုပ်​ေဖာ်​ေလ့​ရှိ​ေသာ ဝတ္ထုများ​ြဖစ်သည်။ " ပွဲစား​ြကီး​ဗက်ဗစ် " ဝတ္ထုသည်လည်း​ ထိုဝတ္ထုမျိုး​ ြဖစ်သည်။

ထိုဝတ္ထု၌ပါ​ေသာ ဇာတ်ကွက်တခုသည် ဤသို့​ြဖစ်သည်။ ထိုဇာတ်ကွက်တွင် ဇာတ်​ေဆာင်သံုး​ဦး​ပါသည်။ တဦး​သည် ဇင်း​နစ် ြမို့​၌ ​ေြမပွဲစား​ အိမ်ပွဲစား​ အလုပ်ကိုလုပ်​ေသာ ပွဲစား​ဗက်ဗစ် ြဖစ်သည်။ ​ေနာက်တဦး​သည် ဇင်း​နစ်ြမို့​၌ပင် ​ေြမ​ေဈး​ကစား​ြခင်း​ အလုပ်၊ အိမ်​ေဈး​ ကစား​ြခင်း​ အလုပ်တို့​ြဖင့်​ စီး​ပွား​လမ်း​​ေြဖာင့်​​ေန​ေသာ ​ေဈး​ကစား​သမား​ လိုင်တီြဖစ်သည်။ ကျန်တဦး​သည် ဇင်း​နစ်ြမို့​၌ပင် မိမိ၏ စီး​ပွား​​ေရး​ လုပ်ငန်း​ကို တိုး​ချဲ့​​ေန​ေသာ ချိုချဉ်ဆိုင်ရှင် ပါဒီြဖစ်သည်။ ထိုဇာတ်ကွက် ဖွဲ့​ထား​​ေသာ အြဖစ်အပျက်သည် ကိုယ်ကျိုး​ အြမတ်အစွန်း​အတွက် လိုင်တီက ဗက်ဗစ်ကို ​ေခါင်း​ပံုြဖတ်၍၊ ဗက်ဗစ်က ပါဒီကို ​ေခါင်း​ပံုြဖတ်၍၊ ပါဒီက စား​သံုး​သူ လူထုကို ​ေခါင်း​ပံုြဖတ်၍ အသီး​သီး​ အသကအသက် စီး​ပွား​ရှာ​ေနြက​ေသာ အြဖစ်အပျက် ြဖစ်သည်။

ဇင်း​နစ်ြမို့​တွင် လင်တန်​ေခါ် ကွက်သစ်ကို တိုး​ချဲ့​ရန် စီစဉ်​ေနြက​ေြကာင်း​ သိလာသြဖင့်​ ကွက်သစ်၏ စည်ပင်သာယာ​ေရး​ အလား​အလာကို ြမင်​ေသာ ပွဲစား​ဗက်ဗစ်သည် သူ့​မိတ်​ေဆွ လိုင်တီကို ထိုကွက်သစ်၌ ​ေြမတကွက် အဝယ်ခိုင်း​သည်။ လိုင်တီသည် ​ေငွထုပ်ကိုက်ကာ ​ေဈး​ကစား​၍ စီး​ပွား​ရှာ​ေနသူ ြဖစ်သည့်​အ​ေလျာက် ဗက်ဗစ်၏ အြကံ​ေပး​ချက်အရ ​ေဒါ်လာ​ေငွ ​ေသာင်း​တ​ေထာင် ​ေပး​ကာ ထို​ေြမကွက်ကိုဝယ်၍ အရင်း​ြမှုပ်လိုက်သည်။ ပွဲစား​ဗက်ဗစ် မျက်​ေစာင်း​ထိုး​ထား​သည်မှ ထို​ေြမကွက်နှင့်​ ​ေဘး​ချင်း​ကပ် ြဖစ်​ေသာ ချိုချဉ်ဆိုင်ြဖစ်သည်။ ချိုချဉ်ဆိုင်ရှင် ပါဒီသည် တ​ေန့​​ေန့​တွင် သူ့​အလုပ်ကို တိုး​ချဲ့​ချင်လိမ့်​မည်။ ထိုအခါ သူတို့​၏ ​ေြမကွက်ကို မတန်တဆ ​ေဈး​တင်၍ ​ေရာင်း​ထုတ်မည်။ ဤကား​ ဗက်ဗစ်၏ ရွက်အုပ်သီး​ အြကံြဖစ်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ​ေြခာက်လ​ေလာက် ြကာြမင့်​ ​ေသာအခါ ပွဲစား​ဗက်ဗစ်သည် ချိုချဉ်ဆိုင်ရှင် ပါဒီကို ​ေချာ့​ချည်တခါ၊ ​ေချာက်ချည်တလှည့်​ြပု၍ ဆွယ်ပါ​ေလ​ေတာ့​သည်။

​ေနာက်ဆံုး​၌ ချိုချဉ်ဆိုင်ရှင် ပါဒီသည် ဗက်ဗစ်၏ ပွဲ​ေခါ်ပွဲြမှူနည်း​ ပရိယာယ်စံုဒဏ်ကို မခံနိုင်သြဖင့်​ ဗက်ဗစ်၏ ပွဲရံုရံုး​ခန်း​၌ ပွဲစား​ဗက်ဗစ်နှင့်​ ဆုတ်တံုတက်တံု၊ ချီတံုချတံု အကျိတ်အနယ် ​ေဈး​ဆစ်ြကြပီး​သည့်​​ေနာက်၊ ​ေဈး​ကစား​သမား​ လိုင်တီအား​ ပါဒီက ​ေဒါ်လာ​ေငွ နှစ်​ေသာင်း​တ​ေထာင်​ေပး​၍ ​ေြမကွက်ကို ဝယ်လိုက်ရသည်။ ထိုအခါ လိုင်တီသည် ​ေဒါ်လာကိုး​​ေထာင်​ေကျာ် အြမတ်ရ၍ ​ေက်ဗစ်သည် ပွဲခ​ေလး​ရာ့​ငါး​ဆယ် ရလိုက်သည်။ အ​ေရာင်း​အဝယ် ကိစ္စြပီး​ြက၍ လိုင်တီနှင့်​ပါဒီတို့​ ြပန်ြက​ေသာအခါ ပွဲရံုရံုး​ခန်း​၌ ဗက်ဗစ် တဦး​သာ ကျန်ခဲ့​သည်။ ြမန်မာြပန်ထား​သည့်​ စာပိုဒ်သည် ဗက်ဗစ်၏ ရံုး​ခန်း​၌ ဗက်ဗစ်တ​ေယာက်တည်း​ ကျန်ခဲ့​ရာမှ၊ သူ ​ေငွအရနည်း​ကို တစိမ့်​စိမ့်​​ေတွး​၍ နာကျည်း​စိတ်ြဖင့်​ ညည်း​လိုက်​ေသာ ဗက်ဗစ်၏ ညည်း​ြခင်း​ြဖစ်သည်။ ထိုညည်း​ြခင်း​သည် ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ြဖစ်သည်။
" It had been a manly battle, but after if Babbitt dropped... He muttered, " Makes me sick to think of Lyet carrying off most of the profit when I did all the work, the old skinflint !... "
အဂင်္လိပ်ဘာသာ အ​ေရး​အသား​အတိုင်း​ လိုက်၍ ြမန်မာြပန်လျှင် ဗက်ဗစ်၏ ညည်း​ြခင်း​သည် " အလုပ်လုပ်​ေတာ့​ ငါကချည်း​ လုပ်ရတယ်။ အြမတ်ကို​ေတာ့​ သူက အများ​ဆံုး​ ကျံုး​ယူသွား​တယ်။ လဲ​ေသလိုက်ဖို့​သာ ​ေကာင်း​တာဘဲ။ ဒီလူြကီး​ဟာ ကပ်​ေစနဲ ​ေကာ်တရာြကီး​၊ စား​ဖား​ြကီး​ " ဟုြဖစ်လာနိုင်သည်။ ထိုြမန်မာြပန်ကို ြမန်မာစာဖတ်ပရိသတ်သည် အလွယ်တကူ နား​လည်ြကပါလိမ့်​ မည်ဟု ထင်ပါသည်။ သို့​ရာတွင် ထိုြမန်မာြပန်၌ တခုခု လို​ေန​ေသး​သည်ဟု မိမိ၏စိတ်၌ စ​ေနာင့်​စနင်း​ ြဖစ်ခဲ့​သည်။ ဆိုလိုသည်မှာ အသက်ပါသင့်​သ​ေလာက် မပါ​ေသး​ဟု အထင်ရှိြခင်း​ ြဖစ်သည်။

ဝတ္ထု​ေရး​ဆရာ လူး​၀စ်သည် ကိုယ်ကျိုး​အြမတ်အစွန်း​အတွက် အချင်း​ချင်း​ လည်လှီး​​ေနြက​ေသာ အရင်း​ရှင်​ေလာကကို မြကိုက်သူြဖစ်သည်။ သရုပ်​ေဖာ်ရာတွင် ထို​ေလာက၏ သဘာဝကို အသက်ပါ​ေအာင် ဖွဲ့​တတ်သည်။ စာဖတ်ပရိသတ်၏စိတ်၌ စက်ဆုပ် ချင်စရာ၊ ရယ်ချင်စရာြဖစ်​ေအာင် ဖွဲ့​တတ်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ပွဲစား​ဗက်ဗစ်၏ ညည်း​ြခင်း​ကို ြမန်မာြပန်ရာတွင် ဗက်ဗစ်၏ စက်ဆုပ်စရာ၊ ရယ်စရာသဘာဝ၌ အသက်ပါနိုင်သမျှ ပါ​ေအာင် အား​ထုတ်ဖို့​ လိုအပ်သည်။ ထို့​​ေြကာင့်​ ြမန်မာအသိခံ၊ ြမန်မာအြကိုက်ခံ တို့​နှင့်​ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင်ြပု၍ အား​ထုတ်ခဲ့​သည်မှာ ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ြဖစ်သည်။

" တဖက်နှင့်​တဖက် အကျိတ်အနယ် ​ေြပာင်​ေြပာင်​ေြမာက်​ေြမာက် ကျား​ကျား​ရား​ရား​ ​ေဈး​ဆစ်ြပီး​ြက၍ ပွဲြပတ်စဉ် အခါက​ေသာ် ပွဲစား​ြကီး​ဗက်ဗစ်သည် ဝမ်း​သာလံုး​ြကီး​ ဆို့​သွား​မိသည်။ သူ့​ပွဲရံုရံုး​ခန်း​၌ သူတဦး​တည်း​ ကျန်ခဲ့​​ေသာအခါ၌ကား​ ချက်ချင်း​ သူ ဝမ်း​နည်း​ပက်လက်ြဖစ်၍ ညည်း​လိုက်သည်။ " လုပ်စရာရှိ​ေတာ့​လဲ ငါကချည်း​ လုပ်ရတယ်။ နွား​ြကီး​လိုဘဲ။ ။ ​ေြပာစရာရှိ​ေတာ့​လဲ ငါကချည်း​​ေြပာရတယ်။ လျှာထွက်မတတ်ဘဲ။ ။ ရစရာရှိ​ေတာ့​ သူက ကိုး​​ေထာင်​ေကျာ်။ အဆီနဲ့​တ၀င်း​ဝင်း​။ ။ ငါ့​မှာ​ေတာ့​ ​ေလး​ရာ့​ငါး​ဆယ်။ အရိုး​အရင်း​ရယ်။ "
ဤြမန်မာြပန်တွင် ြမန်မာ့​နည်း​ြမန်မာ့​ဟန်ကို သံုး​ခဲ့​သည်မှာ အထင်အရှား​ ြဖစ်သည်။ သင့်​မသင့်​ မ​ေြပာတတ်ပါ။ ြမန်မာ စာဖတ်ပရိသတ်မှာကား​ ဗက်ဗစ်၏ အမူအရာတို့​၌ အသက်ပါ၍ စက်ဆုပ်စရာ၊ ရယ်စရာ ြဖစ်လာလိမ့်​မည်ဟု၎င်း​၊ ဗက်ဗစ်၏ ရ​ေလလို​ေလ အိုတ​ေစ္ဆ သဘာဝကို သ​ေရာ်ပံုတွင် ြမန်မာ့​အသဲခိုက် အြကိုက်​ေတွ့​ြကတန်ရာ၏ ဟု၎င်း​ ထင်၍ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင် ြပုခဲ့​ြခင်း​ကို မိမိ​ေြကနပ်မိသည်။

အ​ေြကာင်း​​ေကာင်း​ရှိ၍ အလိုက်သင့်​ြဖည့်​ြခင်း​ကို၎င်း​၊ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင်ြပုြခင်း​ကို၎င်း​ ​ေြကနပ်သင့်​​ေြကာင်း​ ​ေထာက်ခံရာ ​ေရာက်​ေသာ သက်​ေသနှစ်ဦး​ကို တင်ြပပါမည်။ သက်​ေသတဦး​သည် ကာလီဒါသ၏ သကု န္တလြပဇာတ်ကို သက္ကတဘာသာမှ အဂင်္လိပ် ဘာသာသို့​ ြပန်ဆို​ေသာ ​ေမာနီယာဝီလျံြဖစ်သည်။ တဦး​သည် ပ​ေလး​တိုး​၏ ကထာများ​ကို ဂရိဘာသာမှ အဂင်္လိပ်ဘာသာသို့​ ြပန်ဆိုခဲ့​​ေသာ ပါ​ေမာက္ခ ဂျို့​ဝက် ြဖစ်သည်။ လူမျိုး​တမျိုး​၏ ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ရာတွင် တချို့​တချို့​​ေသာ ကိစ္စများ​၌ ဘာသာြပန်ကို ဖတ်ရှုြကမည့်​လူမျိုး​ စာဖတ်ပရိသတ်၏ အသိခံ အြကိုက်ခံ တို့​ကို ​ေထာက်လျက် ထိုပရိသတ် နား​လည်လက်ခံနိုင်​ေအာင် ဘာသာြပန်သင့်​​ေြကာင်း​နှင့်​ စပ်လျဉ်း​၍ ​ေမာ်နီယာဝီလျံက ဆိုခဲ့​သည်မှာ ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ြဖစ်သည်။
" I have felt inclined to accuse myself of having taken, in some cases, too great liberties with the Sanskirt original. But in the end I have acquiesced in my first and still abiding conviction that a literal translation might have commended itself to Oriental students, but would not have given a true idea of the beauty to India's most cherished drama to general readers, whose minds are cast in a European mould, and who require a translator to clothe Oriental ideas, as far as practicable, in a dress comformable to European cannons of taste." (M. Monier - Williams, tr. Sakoontala, Perface to the eighth edition. )
ထို့​​ေနာက် ပါ​ေမာက္ခ ဂျို့​ဝက်က ဆိုခဲ့​သည်မှာ ​ေအာက်ပါအတိုင်း​ြဖစ်သည်။
" An English translation ought to bo idiomatic and interesting not only to the scholar but to the unlearned reader. Its object should not simply be to render the words of one lenguage into the words of another of to preserve, the construction and order of the original ... To him the feeling should be more important than the exact word. " (B.Jowett, tr. The Dialogues of Plato, preface to the second and third editions. )
ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ြကရာတွင် တခါတရံ ထို​ေနရာတကွက်၊ ဤ​ေနရာတကွက် တို့​၌ အလိုက်သင့်​ ြဖည့်​၍​ေသာ်၎င်း​၊ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင်ြပု၍​ေသာ်၎င်း​ ဘာသာြပန်သင့်​​ေသာ စာပိုဒ်များ​ကို ​ေတွ့​ြကမည်ြဖစ်သည်။ ​ေရှာင်၍ရမည်မဟုတ်ပါ။ ထိုအခါ ဘာသာြပန်သူသည် မိမိ၏ က​ေလာင်လွတ်လပ်ခွင့်​ကို အချိန်အဆြဖင့်​ ြခိုး​ြခိုး​ြခံြခံ အသံုး​ြပုသင့်​သည်ဟု ယူဆပါသည်။ အထူး​သတိြပု သင့်​သည်မှာ စာ၏အာ​ေဘာ်၊ စာ၏အာဝဇ္ဇန်း​၊ စာ၏ရသ တို့​ကိုကား​ တမျိုး​တဖံု ြဖစ်မသွား​​ေအာင် အခါခပ်သိမ်း​ ​ေစာင့်​​ေရှာက်ရန် လိုအပ်သည်ဟု ဆိုချင်ပါသည်။
အထက်က ဆိုခဲ့​သမျှသည် မိမိ၏ ဘာသာြပန် ြပဿနာအချို့​သာ ြဖစ်သည်။ ြပဿနာ အများ​အြပား​ ကျန်လိမ့်​ဦး​မည်။ ဆက်၍ ​ေလ့​လာြကရန် ြဖစ်သည်။ ဤစာတန်း​အဖို့​မှာ ဤစာတန်း​၌ တင်ြပခဲ့​သည်တို့​ကို စစ်​ေဆး​​ေဆွး​​ေနွး​ြကရန် ြဖစ်ပါသည်။ ။

ရသစာ​ေပ ဘာသာြပန် ြပဿနာအချို့​

ပါဝင်​ေဆွး​​ေနွး​သူများ​

၁။ ဦး​​ေသာင်း​​ေရွှ (​ေစာ​ေရွှဗိုလ)
၂။ သခင်္ါ
၃။ ဒဂုန်​ေရွှမျှား​
၄။ ဦး​​ေကျာ်ဝင်း​
၅။ ​ေတာင်တွင်း​ြကီး​ဦး​ကိုကိုြကီး​
၆။ ဦး​​ေကျာ့​​ေမာင် (​ေငွမျှား​)
၇။ ဆန်း​လွင်
၈။ ​ေမာင်သာနိုး​
၉။ ဦး​လူ​ေဖဝင်း​
၁၀။ ​ေဒါက်တာ​ေမာင်ြဖူး​

ပါဝင်​ေဆွး​​ေနွး​ချက်များ​

၁။ ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ရာတွင် သဘာဝကို မျက်​ေြခမြပတ်ရှိဖို့​ လိုသည်ဟု ​ေဆွး​​ေနွး​ရာ သ​ေဘာတူပါသည်ဟု ​ေြဖသည်။

၂။ ဘာသာြပန်ရာတွင် မူရင်း​စာအ​ေပါ် သစ္စာရှိဖို့​လိုသည်ဟု ​ေဆွး​​ေနွး​ရာ စာ၏အာ​ေဘာ်၊ စာ၏အာဝဇ္ဇန်း​။ စာ၏ရသ တို့​ကို မထိခိုက်ဘဲ ဘာသာြပန်လျှင် သစ္စာရှိသည်ဟု ဆိုနိုင်​ေြကာင်း​ ြပန်​ေြဖသည်။

၃။ ဘာသာြပန်ရာတွင် တိတိကျကျ မရှိဘဲ ​ေဖာင်း​ပွစွာ ဘာသာြပန်ရန် မသင့်​​ေြကာင်း​ ​ေဆွး​​ေနွး​ရာ ​ေဖာင်း​ပွဟူ​ေသာစကား​၏ အဓိပ္ပါယ်ကို သိဖို့​လို​ေြကာင်း​၊ ပိုလည်း​​ေန၍ ထိုအပိုကလည်း​ အကျိုး​မရှိြဖစ်​ေသာ စကား​မျိုး​ကိုသာ ​ေဖာင်း​ပွသည်ဟု ဆိုနိုင်​ေြကာင်း​၊ ရသစာ​ေပကို ဘာသာြပန်ရာတွင် ကိုယ့်​လူမျိုး​ စာဖတ်ပရိသတ် နား​လည်ရံုမျှမက နှစ်သက်ြခင်း​လည်း​ ြဖစ်​ေအာင်၊ တခါတရံ အလိုက်သင့်​ြဖည့်​၍၎င်း​၊ ဆီ​ေလျာ်​ေအာင်ြပု၍၎င်း​၊ ဘာသာြပန်လျှင် ြဖစ်နိုင်သည်ဟု၎င်း​၊ အကျိုး​ရှိသည်ဟု၎င်း​ ယူဆ​ေြကာင်း​ ြပန်​ေြဖသည်။

၄။ စာတန်း​၏ စာမျက်နှာ ၅၅ တွင် " ​ေရှး​ဦး​စွာ ​ေတာင်​ေစာင်း​မှ ... " ဟုဘာသာြပန်နှင့်​ စပ်လျဉ်း​၍ တက်လိုက်၊ ​ေလျှာက်လိုက်၊ ​ေနာက်ြပန်​ေလျှာက်လိုက်၊ ဆင်း​လိုက်၊ တက်လိုက် ဟုဆိုလျှင် တိုသွား​​ေြကာင်း​ ​ေဆွး​​ေနွး​ရာ၊ တိုသွား​သည်မှာ အမှန်ြဖစ်​ေသာ်လည်း​ စိတ်​ေမာစရာ သဘာဝ​ေပျာက်သွား​​ေြကာင်း​။ " နန်း​ြကာညို​ေြကာ့​ " ဒိန်း​သံသည် အလွမ်း​သဘာဝြဖစ်၍ ​ေလး​​ေလး​တွဲ့​တွဲ့​ သီဆို တီး​မှုတ်ရ​ေြကာင်း​၊ သို့​ရာတွင် တခါ ဒိုး​ပတ်ဝိုင်း​တွင် စည်း​သုတ်ဝါး​သုတ်ြဖင့်​ ခပ်သွက်သွက် မှုတ်ြကတီး​ြကသည်ကို ​ေတွ့​ဘူး​​ေြကာင်း​၊ တီး​မှုတ်၍ ြဖစ်ပါ​ေသာ်လည်း​ ဒီန်း​သံ၏ သဘာဝ ​ေပျာက်သွား​​ေြကာင်း​ ြပန်​ေြဖသည်။

၅။ စာတန်း​၏ စာမျက်နှာ ၅၈ တွင် Heaven ကို အဂ္ဂဘံုအစား​ ​ေကာင်း​ကင်ဘံုဟု ြပန်လျှင်လွယ်​ေြကာင်း​ ​ေဆွး​​ေနွး​ရာ၊ ​ေကာင်း​ကင်ဘံုသည် ခရစ်ယန်တို့​ အြမင်ြဖစ်​ေြကာင်း​၊ ​ေရှး​​ေခတ်ဂရိတို့​၏ အြမင်သည် တမျိုး​ြဖစ်​ေြကာင်း​၊ ြဗဟ္မဇလ သုတ်ထဲက ဧကစ္စသဿတဒိဋ္ဌိ အခန်း​တွင် အဘဿရြဗဟ္မာဘံုနှင့်​ ခပ်ဆင်ဆင်တူ​ေြကာင်း​၊ သို့​ရာတွင် ြဗဟ္မာဘံု ဟု ဘာသာြပန်လျှင်လည်း​ မသင့်​​ေြကာင်း​၊ ထို့​​ေြကာင့်​ တသီး​တသန့်​ြဖစ်​ေအာင် " အဂ္ဂ " ကို " ဘံု " နှင့်​တွဲ၍ အဂ္ဂဘံုဟု ြပန်လိုက်ြခင်း​ြဖစ်​ေြကာင်း​ ြပန်​ေြဖသည်။